Ο Ναός

Ο ναός κτίστηκε ειδικά, για να φιλοξενήσει την Αγία Εικόνα. Αρχικά ήταν ξύλινος, όπως και ολόκληρο το μοναστηριακό οικοδόμημα. Οι ξύλινες κατασκευές ευνοούσαν τις πυρκαγιές, που το 1365 και το 1541 προξένησαν μεγάλες ζημιές. Έτσι χάθηκαν κυρίως οι ωραιότατες τοιχογραφίες, με τις οποίες ήταν διακοσμημένος.

Μετά την πυρκαγιά του 1541 ανακαινίσθηκε εκ βάθρων και αντί ξύλου χρησιμοποιήθηκε πέτρα. Ωστόσο πυρκαγιές ξέσπασαν και αργότερα, το 1751 και το 1813. Προκάλεσαν ανθρώπινες απώλειες, κατέκαψαν το εσωτερικό του, τους κοιτώνες των μοναχών και τους ξενώνες, εξαφάνισαν πνευματικό μόχθο και έργα τέχνης αιώνων και μετέτρεψαν σε στάχτη σημαντικά χειρόγραφα και ιστορικά έγγραφα.

Ο ναός ήταν μονόκλιτος, αλλά αργότερα μετατράπηκε σε τρίκλιτο. Η σημερινή αρχιτεκτονική του μορφή είναι ρυθμού βασιλικής μετά τρούλου.

Από τα τρία κλίτη, το μεσαίο είναι αφιερωμένο στην Παναγία, το δεξιό στους Αγίους Πάντες και το αριστερό στους Αρχαγγέλους Γαβριήλ και Μιχαήλ.

Το εικονοστάσιο, όπως μας ενημερώνει σχετική επιγραφή, κατασκευάστηκε το 1755, δηλαδή αμέσως μετά την πυρκαγιά του 1751. Τόσο αυτό, όσο και οι εικόνες, που βρίσκονται μέσα στον ναό, σώθηκαν κατά θαυμαστό τρόπο από την τελευταία πυρκαγιά του 1813.

Η περίφημη Εικόνα της Παναγίας του Κύκκου βρίσκεται στο μέσον του εικονοστασίου, αριστερά της ωραίας Πύλης και τρίτη στη σειρά.

Μερικές εικόνες είναι βυζαντινής τεχνοτροπίας, ενώ υπάρχουν και κάποιες που είναι δυτικής επίδρασης.
Στις τελευταίες περιλαμβάνονται και εκείνες που αγιογραφήθηκαν από τον Κρητικό ζωγράφο Ιωάννη Κορνάρο στα τέλη του 18ου – αρχές του 19ου αιώνα.
Τον όλο εκκλησιαστικό διάκοσμο συμπληρώνουν μονοκάντηλα, μανουάλια, πολυέλαιοι εξαιρετικής ρωσικής τέχνης του 18ου και 19ου αι. και διάφορα άλλα ιερά σκεύη και αναθήματα.

 

 

Προέκταση του ναού είναι το κωδωνοστάσιο. Κτίστηκε το 1882, αφού για μεγάλο διάστημα κατά την τουρκοκρατία οι κατακτητές δεν επέτρεπαν τη χρήση καμπάνας. Έχει 6 καμπάνες και η μεγαλύτερη, που κατασκευάστηκε στη Ρωσία, ζυγίζει 1280 κιλά.